شکل بیوشیمیایی prot S

سندرم کوشینگ

علل سندرم کوشینگ

۱ – تولید زیاد هورمون کورتیزول توسط غدد آدرنال یا فوق کلیه: کورتیزول در حد طبیعی برای بدن لازم است، برای مثال تنظیم کننده فشار خون می باشد و عملکرد سیستم قلبی-عروقی را تعدیل می کند.
۲- مصرف داروهای کورتیکوستروئید در دوز بالا و برای مدت طولانی: این داروها دارای اثرات مشابه هورمون کورتیزول در بدن هستند.

انواع داروهای کورتیکواستروئید شامل: بتامتازون، بودزونید، کورتیزون، دگزامتازون، هیدروکورتیزون، متیل پردنیزولون، پردنیزولون و پردنیزون است.

داروهای کورتیکواستروئید برای درمان بیماری های زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

آرتریت روماتوئید، آلرژی، بیماری های پوستی (اگزما، لوپوس، پسوریازیس، کهیر و خارش)، مشکلات تنفسی و آسم، برخی سرطان ها، اختلالات خونی، مشکلات چشمی، ورم و درد مفاصل، مشکلات گوارشی (کولیت زخمی، اختلالات التهابی روده)، جلوگیری از پس زدن پیوند اعضا و هورمون درمانی.
اگر شما در حال مصرف داروی کورتیکواستروئیدی برای بیماری خاصی هستید و علائمی را مشابه علائم سندرم کوشینگ دارید، برای بررسی نزد پزشک بروید
۳- تولید زیاد هورمون آدرنوکورتیکوترپیک (ACTH) توسط غده هیپوفیز: هورمون آدرنوکورتیکوترپیک ( ACTH) تنظیم کننده تولید هورمون کورتیزول در غده فوق کلیه می باشد.
۴- تومور غده هیپوفیز: تومور غده هیپوفیز باعث ترشح زیاد ACTH می شود و ACTH غده آدرنال را تحریک کرده و کورتیزول را تولید می کند. این تومور در زنان بسیار شایع است.

۵- تومور ترشح کننده ACTH در یک محل غیرطبیعی: به ندرت هرگاه توموری در یک عضوی که به طور معمول ACTH ترشح نمی کند، ایجاد شود، تومور مقدار زیادی ACTH را ترشح می کند و باعث ایجاد سندرم کوشینگ می شود. این تومورها که می توانند خوش خیم و یا بدخیم باشند، معمولا در ریه، پانکراس (لوزالمعده)، تیروئید و یا غده تیموس یافت می شوند.

۶- بیماری غده آدرنال : تومور خوش خیم قشر آدرنال که به نام آدنوم آدرنال خوانده می شود و تومورهای سرطانی قشر آدرنال می توانند کورتیزول زیادی را تولید و سندرم کوشینگ را بوجود آورند.

علائم سندرم کوشینگ
کوهان بوفالو

– افزایش وزن و تجمع بافت چربی به خصوص در قسمت میانی و فوقانی پشت، صورت (گرد شدن صورت) و بین شانه ها (بوفالویی شکل شدن)
– ترک های پوستی به رنگ صورتی و یا بنفش بر روی پوست شکم، ران، سینه و بازوها
– نازک و شکننده شدن پوست و به راحتی کبود شدن
– آکنه
– ضخیم شدن و قابل رویت شدن موهای صورت در زنان (هیرسوتیسم)
– توقف و یا نامنظم شدن دوره های قاعدگی در زنان
– کاهش میل جنسی در مردان
– کاهش باروری در مردان
– اختلال نعوظ در مردان
– خستگی
– ضعف عضلات
– افسردگی، اضطراب و زودرنجی
– مشکلات شناختی
– افزایش فشار خون
– عدم تحمل گلوکز که ممکن است منجر به دیابت شود.
– سردرد
– پوکی استخوان و شکستگی آن

چه هنگام باید نزد پزشک رفت؟

– اگر شما در حال مصرف داروی کورتیکواستروئیدی برای بیماری خاصی هستید و علائمی را مشابه علائم سندرم کوشینگ دارید، بهتر است برای بررسی نزد پزشک بروید.

– حتی اگر از داروهای کورتیکواستروئید استفاده نمی کنید، ولی علائم مشابه علائم این سندرم را دارید، نزد پزشک بروید.

علائم چه بیماری هایی شبیه سندرم کوشینگ است؟

سندرم تخمدان پلی کیستیک در زنان، دارای علائم مشابه سندرم کوشینگ است. این علائم مثل رشد موی زیاد و دوره های قاعدگی نامنظم است.
علائم افسردگی، اختلالات غذاخوردن و اعتیاد به الکل نیز تا حدی شبیه سندرم کوشینگ می باشند

لذا برای تشخیص صحیح علائم بیماری به پزشک متخصص مراجعه کنید.

پیشگیری از سندرم کوشینگ

– اگر شما از داروهای استنشاقی کورتیکواستروئید استفاده می کنید، پس از تنفس، دهانتان را بشویید.
– اگر متوجه ورم غیرطبیعی در صورت یا گردن، رشد زیاد موهای صورت در زنان و اختلال عملکرد جنسی در مردان شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
– نمک را کم مصرف کنید. فشار خون بالا که یکی از علائم این سندرم می باشد، نیاز به کاهش نمک دریافتی دارد.
– گهگاه به متخصص غدد مراجعه کنید. این متخصص، میزان کورتیزول خون شما را آزمایش می کند.
– به طور مکرر نزد چشم پزشک روید. آب مروارید یکی از علائم سندرم کوشینگ است.

راه های تشخیص بیماری کوشینگ

برخی روش های تشخیص این سندرم عبارتند از :

– آزمایش خون و ادرار برای بررسی میزان هورمون کورتیزول
– آزمایش بزاق
– روش های تصویربرداری : با استفاده از سی تی اسکن یا MRI می توان غده آدرنال و هیپوفیز را بررسی کرد.
– آزمایش تحریک هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین
نکات ضروری قبل از آزمایش خون و ادرار
بیماران می توانند به طور معمول بخورند و بیاشامند و داروهای خود را قبل از آزمایش مصرف کنند، اما مصرف داروهای حاوی استروژن از جمله قرص های پیشگیری از بارداری و درمان های جایگزین هورمون باید به مدت شش هفته قبل از اندازه گیری کورتیزول خون متوقف شود، زیرا استروژن موجب می شود که کورتیزول به گلوبولین بچسبد و موجب افزایش مقدار کورتیزول خون می گردد.
داروهای حاوی استروئید نیز باید قطع شود، چراکه باعث عدم تشخیص درست می گردد.
باید مراقب بیماران دیابتی نیز باشیم، چراکه ممکن است در حین آزمایش، قند خونشان بالا رود

AMH

Anti-Müllerian hormone (AMH) in women is secreted by granulosa cells in late preantral and small antral follicles. AMH seems to be a very stable marker having some advantages over other biochemical and biophysical markers and is very useful in the assessment of ovarian reserve. AMH measurement may be used in cases of premature ovarian failure, including iatrogenic, due to treatment for cancer, hypogonadotropic hypogonadism, and lastly, in polycystic ovary syndrome (PCOS). It is also a very specific marker of ovarian tumors – folliculomas. According to outcomes of some studies, AMH seems to be highly predictive for the timing of menopause. There are mathematical models in which a single AMH measurement is used to predict the time of menopause even in very young women, many years before the last period

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5509971/.

M2PK

تست M2-PK    

  Tumor Type M2 Pyruvate Kinase (M2-PK) ELISA

سرطان روده دومین عامل مرگ و میرناشی از سرطان می باشد. امروزه از روش های رایج و روتین جهت تشخیص سرطان روده بزرگ (CRC) می توان به کولونو اسکوپی که روشی تهاجمی و دردناک است و در برخی موارد بدلیل محدودیت دید دارای نتایج منفی کاذب می باشد وهمچنین آزمایش های
g-FOBT و i-FOBT اشاره کرد که این دو روش و آزمایش نیز دارای محدودیت هایی چون تأثیر تغذیه بر نتیجه آزمایش، حساسیت تشخیصی پایین در تشخیص آرنوماها و کارسینوماها (%50- %13) و همچنین قادر به تشخیص تومورهای بدون خونریزی نمی باشند.

 

ادامه نوشته

کالیبراسیون الایزا ریدر

کالیبراسیون الایزا ریدر، یک مرحله اختصاصی است که باید توسط یک تکنسین یا مهندس آموزش دیده که به دستورالعمل های سازنده دستگاه آشنایی دارد، انجام شود. بـرای انجـام کالیبراسیون، داشتن یک مجموعه از فیلترها که از لحاظ اندازه، یکسان هستند، الزامی است. سازندگان این دستگاه ها، پلیت های کالیبراسیون را برای هر طول موجی که دستگاه به کار می برد فراهم می کنند.

ادامه نوشته

منابع خطا در تست های الایزا :

منابع خطا در تست های الایزا :

1- باز کردن فویل حاوی پلیت (بلافاصله بعد از آنکه از یخچال خارج شد): پلیت سرد بخار آب موجود در هوا را به قطرات کوچکی تبدیل می کند که روی جدارهای چاهکها خواهد نشست. این عمل سبب می شود که در برخی تست ها که حجم نمونه کم است (مثلأ 10 میکرولیتر) سبب رقیق شدن نمونه شود.

ادامه نوشته

آزمایش کورتیزول

هدف:
حصول اطمینان از تعیین صحیح میزانCoritsol  در خون بیماران بر اساس روش  (ElectroChemiluminescence (ECL.

ادامه نوشته

آلفافیتوپروتئین (AFP)

پروتیین جنینی الفا گلیکوپروتیینی با وزن مولکولی70000دالتون است که4-3% انرا کربو هیدرات تشکیل میدهد .این پروتیین از لحاظ ساختمانی وترتیب امینو اسیدی با البومین سرم انسان مشابه است .الفا فیتو پروتیین از مهمترین انتی ژنهای شناخته شده سرطان جنینی است .این انتی ژنها که در دوران جنینی تولید میشوند در بالغین دیده نمیشوند مگر در نئوپلاسمها .در حین بارداری الفا فیتو پروتیین عمدتا در کبد جنین وکیسه زرده ساخته شده و به سرم جنین ترشح میگردد بطوریکه در هفته 14-13 به حداکثر مقدار خود (3-2میلی گرم ) میرسد وبعد از ان تا موقع تولد ترجیحا کاهش پیدا میکند .در مایع امنیون الفا فیتو پروتیین که از طریق ادرار جنین حاصل میشود نشاندهنده مقدار سرمی الفا فیتو پرئتیین جنین است الفا فیتو پروتیین همچنین از طریق انتشار از جفت وارد سرم مادر میشود .سیر صعودی ونزولی غلظت الفا فیتو پروتیین در سرم مادر با جنین متفاوت است بطوریکه الفا فیتو پروتیین در سرم مادر از هفته 10-2 قابل اندازه گیری میباشد و شروع به افزایش میکند تا در هفته 31-30 به حداکثر مقدار خود (400-200نانو گرم)میرسد وسپس تا زمان زایمان کاهش پیدا میکند .اکر جنین دارای مالفورماسیونهای عصبی (ومهره دوشاخه )باشد الفا فیتو پروتیین مایع امنیون ودر نتیجه الفا فیتو پروتیین مادر افزایش پیدا میکند .اندازه گیری الفا فیتو پروتیین سرم مادر میتواند به تشخیص چنین ضایعاتی در دوران بارداری کمک کند .عملکرد فیزیولوژی الفا فیتو پروتیین در دوران بارداری شناخته نشده است تصور بر این است که الفا فیتو پروتیین با سرکوب برخی مواد باعث میشود تا جنین در رحم مادر جایگزین وپایدار شود .سطح الفا فیتو پروتیین در بالغین به طور طبیعی کمتر از 15 میلی گرم است .غلظت این ماده در برخی از تومورها (هپاتومای اولیه وتومورهای بیضه)وموارد پاتولوژیک غیرتوموری (هپاتیت ویروسی  سیروز کبدی اتاکسی وتلانژی کتازی )بطور قابل ملاحظه ای افزایش پیدا میکند .

پایش بارداری

برای تشخیص           در دوران پیش نوزادی توصیه میشود که سطح سرمی الفا فیتو پروتیین در هفته 18-16 بارداری در مادر اندازه گیری شود .اگر مقدار الفا فیتو پروتیین بالاتر از حد طبیعی برای زمان بارداری بود ودر دومین ازمون نیز این مسئله تائید شد قدم بعدی اکو گرافی (برای تعیین سن بارداری )واندازه گیری الفا فیتو پروتیین مایع امنیون میباشد .باید در نظر داشت که دیگر موارد پاتولوژیک در حین بارداری مانند نارسایی کلیه  امفالوسل  مرگئ داخل رحمی جنین ویا حاملگی چند قلویی نیز ممکن است باعث افزایش الفا فیتو پروتیین مادری شوند .در حین بارداری مقادیر پائین الفا فیتو پروتیین سرم میتواند نشاندهنده مول هیداتیفرم ویا سندرم داون باشد .

موارد پاتولوژیک توموری 90-70%بیماران مبتلا به هپاتومای اولیه الفا فیتو پروتیین بالایی دارند حدود 5-1میلی گرم .همچنین حدود 90%بیمارانی که تومور بیضه دارند نیز الفا فیتو پرئتیین سرمی بالایی دارنددر این مورد اندازه گیری الفا فیتو پروتیین در پیگیری بیماری اهمیت زیادی دارد .انواع دیگر تومورها (پانکراس تخمدان دستگاه گوارش )در محدودی از بیماران باعث بالا رفتن الفا فیتو پروتین میشوند .

موارد پاتولوژیک غیر توموری  : در گیریهای غیر توموری کبد مانند هپاتیت ویروسی (حاد یا مزمن )سیروز یا حتی تیروکسینمی ارثی  اتاکسی واترزی صفراوی ممکن است باعث افزایش الفا فیتو پروتیین سرم شوند .

تهیه وجمع آوری نمونه :

آزمون روی سرم یا مایع آمنیون انجام میشود .نمونه های شدیدا همولیز یا لیپمیک باید حذف گردند .نمونه ها را میتوان برای 2-1 روز در دمای 8-2 نگهداری کرد .برای زمانهای طولانیتر در 20- منجمد کنید .از ذوب وانجماد مکرر نمونه ها اجتناب کنید .

به علت غلظت بالای الفا فیتو پرئتیین در سرم جنین  مقدار الفا فیتو پروتیین در نمونه های مایع آمنیونی که به خون طناب جفتی آلوده شده باشند بالاتر تخمین زده میشود .

سرم خون مادر در حین بارداری میبایست به صورت رقیق شده آزمایش شود به جز در موردی که سطح الفا فیتو پروتیین بیش از 400نانو گرم باشد .در این مورد سرم را با رقیق کننده نمونه بهمان طریق مایع آمنیون رقیق کنید وقتی که نیاز به اندازه گیری الفا فیتو پرئتیین سرم مادر ومایع آمنیون بطور همزمان باشد ابتدا نمونه سرم را تهیه کنید زیرا آمینوسنتز باعث بالا رفتن الفا فیتو پروتیین سرم میشود .

نمونه هایی که الفا فیتو پروتیین آنها پاتولوژیک است (ببیشتر از 10نانو گرم ) میبایست جهت تائید جواب به صورت رقیق شده نیز آزمایش گرد.

منبع: کتاب جامع علوم آزمایشگاهی دکتر سقا و همکاران

 

کلپروتکتین

Calprotectin ELISA

 

کالپروتکتین پروتئینی هترودیمر بوده و توانایی اتصال به کلسیم و روی را دارد. این پروتئین درسیتوزول نوتروفیل ها و در غشا مونوسیت ها وجود دارد. به دنبال فعال شدن نوتروفیل ها یا اتصال مونوسیت ها به آندوتلیال، کالپروتکتین آزاد شده و میزان آن در سرم یا مایعات بدن افزایش می یابد. در نوتروفیل ها، این پروتئین حدود نیمی از کل پروتئین سیتوزولی را تشکیل می دهد. کالپروتکتین توسط نوتروفیل های تحریک شده ومونوسیت ها به خارج از سلول ترشح می شود. همچنین کالپروتکتین در اثر تخریب و یا مرگ سلولی آزاد می شود.

 

کالپروتکتین هم اثر باکتریو استاتیک و هم اثر شبه سیتوکینی در موضع ایفا می کند. کالپروتکتین خارج سلولی دارای خاصیت ضد
میکروبی( باکتریو استاتیک )، خاصیت ضد رشد سلولی و اثرات آپوپتوتیک است. همچنین
مهار کننده رشد برخی قارچ ها و باکتری ها ، مهار کننده تکثیر برخی انواع سلولی متعدد شامل ماکروفاژها، لنفوسیت ها،
سلول های پیش ساز خون ساز و رده سلولی تومورال بوده و یک شاخص مهم التهابی می
باشد.

 

کلسیم از یون های تنظیم کننده فرآیندهای مختلف سلولی نظیر انقباض عضلانی، ترشح، انتقال پیام، تمایز سلولی، آپوپتوز، نکروز و غیره است. در چنین فرایند هایی تغییر در میزان غلظت کلسیم داخل سلولی به عنوان یک میانجی پیام عمل کرده و پیام از طریق فعال شدن یا غیرفعال شدن پروتئین های وابسته به کلسیم منتقل می شود. پروتئین های وابسته به کلسیم که در انتقال پیام دخالت دارند، توانائی اتصال به کلسیم را دارند.

 

یکی از اعضا این خانواده کالپروتکتین می باشد که توجه پژوهشگران را به خودمعطوف داشته است. این هتروکمپلکس از دو پروتئین S100A8 و S100A9 ساخته شده است
و به نام های MRP8 و MRP14 هم شناخته می
شود.

 

 

 

 

 

 

افزایش میزان کالپروتکتین در بافت های التهابی
در بسیاری از موارد بیماری های التهابی مانند روماتوئید آرتریت، فیبروز سیستیک،
مولتیپل اسکلروزیس و عفونت HIV، همچنین در مدفوع بیماران مبتلا به بیماری کرون  ( Crohn’s disease ) و سرطان های کلورکتال دیده می شود.

 

در حین التهاب دیواره روده، گرانولوسیت ها از
دیواره روده عبور می کنند. بنا بر این کالپروتکتین در مدفوع قابل تشخیص است.
تحقیقات متعدد نشان می دهد که کالپروتکتین مدفوعی به میزان مشخص در بیماری های
اندام های داخلی مانند بیماری های التهابی روده (IBD ) بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سرطان
کولون افزایش می یابد. این نشانگر حساس برای التهاب بافت های داخلی سبب می شود با
ارزیابی کالپروتکتین مدفوعی تعداد موارد آندوسکوپی غیر ضروری را که یک تشخیص
تهاجمی است، کاهش دهد.

 
کالپروتکتین و بیماریهای دستگاه گوارش

 در بیشتر موارد تشخیص مابین سندروم روده تحریک
پذیر ( IBS )
و بیماری التهابی روده  ( IBD ) مشکل
است. این امر منجر به موارد زیادی از بررسی کولونوسکوپیک غیر ضروری و تهاجمی می
گردد. آزمایش کالپروتکتین تشخیص افتراقی مابین دو گروه بیماران را به راحتی و به
وضوح امکان پذیر می کند.

 

نشانه های های بیماری های IBD و IBS ممکن است شبیه هم بوده و تشخیص افتراقی به آسانی امکان پذیر
نباشد. مطالعات متعدد نشان می دهد که میزان کالپروتکتین مدفوعی در بیماران مبتلا
به IBD به طور مشخصی
افزایش می یابد، در حالی که در بیماران مبتلا به IBS این افزایش دیده نمی شود. افزایش
کالپروتکتین در بیماران مبتلا به IBD متناسب با ارزیابی آندوسکوپیک و بافت شناسی فعالیت این بیماری
است.

 

 

 

میزان کالپروتکتین در مدفوع به طور مشخص با
ارزیابی آندوسکوپی و بافت شناسی فعالیت بیماری در بیماری کرون و کولیت اولسراتیو و
همچنین با میزان ترشح مدفوعی سلول های نوتروفیل نشاندار با indium-111 متناسب است و حدس زده می شود که " استاندارد طلایی" در
فعالیت بیماری التهابی روده می باشد.

 

اندازه گیری سلول های نوتروفیل نشاندار با indium-111 خیلی هزینه بر است ( مربوط به هزینه بستری، تشخیص و آزمایش ها و مواد
ایزوتوپیک یک بار مصرف ) و بیماران در معرض تشعشع رادیو اکتیو قرار می گیرند. به
این دلیل تکرار این بررسی در بچه ها و بانوان باردار توصیه  نمی شود.

 

به طور کلی مقادیر بالا رونده کالپروتکتین، پیش
آگهی دهنده بسیار بهتر عود بیماری از نشانگر های استاندارد التهابی ( CRPو  ESR)
است. مقایسه این نشانگر با بررسی خون مخفی در مدفوع در سرطان کولورکتال نشاندهنده
مزایای تشخیصی تست کالپروتکتین مدفوع است. این پارامتر یک معیار تشخیص بسیار حائز
اهمیت است.

 

 

 

 

اگر سطح
کالپروتکتین در مدفوع پایین می باشد،

 

احتمال
زیادی است که بیماری التهابی در اندام داخلی بدن وجود ندارد.

 

 

 موارد کاربرد ارزیابی بالینی کالپروتکتین مدفوع

 

• نشانگر التهاب حاد
• تخمین درجه التهاب معده-روده ای
• افتراق ما بین بیماران مبتلا به بیماری های التهابی روده (IBD) مانند بیماری کرون و کولیت خونریزی
  دهنده- اولسراتیو و سندروم روده تحریک پذیر ( IBS)
• ارزیابی فعالیت التهابی در IBD
• پاسخ به درمان و مانیتورینگ در IBD( با کاهش
  سطح کاپروتکتین مدفوع )
• ارزیابی بهبودی مخاط در IBD
• پیش آگهی دهنده عود IBD ( با افزایش سطح کاپروتکتین مدفوع )
• پارامتر مونیتورینگ وضعیت بیماران پس از خارج کردن پولیپ

 کالپروتکتین
در نمونه های مدفوع برای چند روز و در دمای اتاق پایدار است و مقدار بسیار کمی از
آن ( کمتر از پنج گرم ) برای انجام آزمایش آن که با استفاده از فن آوری ELISA می باشد،کافی
است. این مزایا، امکان نگه داری
نمونه را در منزل و تاخیر را در رساندن نمونه به آزمایشگاه فراهم می کند.

منبع: http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/66513830410.pdf